Wysokiej jakości i przemyślana analiza postaw społeczności szkolnej, w tym uprzedzeń ze względu na płeć, rozpoznawania różnych form przemocy i doświadczeń uczniów w szkole, jest kluczowym krokiem w kierunku stworzenia bezpieczniejszego środowiska szkolnego. Dokładna analiza obecnej sytuacji może pomóc w lepszym zrozumieniu skali i specyfiki problemu oraz możliwych rozwiązań.
Zalecane działania:
- Przejrzyj zebrane już dane dotyczące przemocy ze względu na płeć, które mogą być przydatne w zapobieganiu przemocy ze względu na płeć w Twojej szkole.
- Czy w Twojej szkole miały miejsce przypadki przemocy, bójek, zastraszania, kradzieży lub innych wykroczeń? Ile z nich odnotowano i jak zmieniała się ich liczba na przestrzeni lat?
- Gdzie i kiedy w szkole dochodzi do przemocy lub zastraszania? Czy istnieją szersze trendy w takich sytuacjach?
- Czy są jakieś dzieci i młodzież żyjące w środowiskach, w których panuje przemoc lub których członkowie rodziny są dotknięci przemocą domową?
- Oceń incydenty przemocy i zastraszania przez pryzmat płci: kto był agresorem w tych sytuacjach, a kto ofiarą, chłopcy czy dziewczęta?
- Oceń przyczyny tych sytuacji. Czy były jakieś sytuacje oparte na orientacji seksualnej (znanej lub postrzeganej), tożsamości płciowej?
- Ilu uczniów skontaktowało się w takich sytuacjach ze szkolnym psychologiem lub pracownikiem socjalnym?
- Ile z tych przypadków dotyczyło przemocy lub nękania ze względu na płeć lub orientację seksualną? Ile z zaobserwowanych sytuacji przemocy można uznać za molestowanie seksualne?
- Odpowiedzi na te pytania mogą pomóc ocenić, jak powszechna jest przemoc ze względu na płeć w szkole, które grupy uczniów są najbardziej narażone na przemoc i które grupy są najbardziej narażone na zastraszanie/wyśmiewanie. Te pytania z listy kontrolnej mogą również pomóc w zidentyfikowaniu brakujących informacji na temat sytuacji przemocy i zastraszania. Luki można uzupełnić, inicjując ankiety lub tworząc oddzielne grupy (ang. Focus group), organizując spotkania i dyskusje z nauczycielami, pracownikami szkoły, uczniami i ich rodzicami/opiekunami. Upewnij się, że informacje są regularnie aktualizowane, a zmiany podlegają ciągłej ocenie. Jasno określ, do jakich zmian dążysz i co postrzegasz jako pozytywną zmianę.
- Sprawdź odpowiednie dane krajowe.
Krajowe ankiety i badania dotyczące przemocy, nękania i postaw mogą być również przydatne do oceny sytuacji we własnej szkole, zwłaszcza że wiele przypadków przemocy i nękania nie jest zgłaszanych, zarówno w szkole, jak i w innych środowiskach. Na przykład badania dotyczące występowania homofobicznego nękania w litewskich szkołach lub występowania molestowania seksualnego kobiet i dziewcząt w Unii Europejskiej mogą pomóc w lepszym zrozumieniu szerszego kontekstu przemocy ze względu na płeć, która jest nieuchronnie obecna w każdej szkole.
- Ocena postaw społeczności szkolnej wobec płci i związków.
Informacje na temat uprzedzeń mogą być przydatnym narzędziem do oceny rozpowszechnienia przemocy ze względu na płeć w szkołach oraz atmosfery w jakiej pracują i uczą się członkowie społeczeństwa. Przemoc i nękanie ze względu na płeć są tak powszechne, ponieważ społeczeństwo je znormalizowało, a wiele osób ma tendencję do usprawiedliwiania lub pomijania takich sytuacji. Stereotypy związane z płcią tworzą środowisko sprzyjające przemocy i nękaniu ze względu na płeć. Pytając społeczność, czy chłopcy są lepszymi przywódcami niż dziewczęta, czy mężczyźni są z natury skłonni do agresywnych zachowań lub czy można krzyczeć na swoją dziewczynę, jeśli jesteś zły, zazdrosny lub jeśli nie zachowuje się tak, jak chcesz, aby się zachowywała, mamy możliwość lepszego zrozumienia, jakimi postawami kierują się jej członkowie w codziennych sytuacjach szkolnych. Przykładowy kwestionariusz takiego badania oraz więcej informacji na temat jego metodologii, organizacji i analizy danych można znaleźć w publikacji “Equality Lab: A guide to creating a safe school environment”.
- Ustanowienie mechanizmu rejestrowania incydentów przemocy i odpowiedniej reakcji społeczności szkolnej.
Jeśli Twoja szkoła nie ma jeszcze systemu rejestrowania incydentów przemocy, utwórz folder lub dokument elektroniczny, aby rejestrować incydenty, czas ich wystąpienia, lokalizację, rodzaj przemocy lub zastraszania (tj. co dokładnie się stało) oraz reakcję społeczności szkolnej. W razie potrzeby można odwołać się do powyższych pytań. Oceń również, czy szkoła posiada mechanizm umożliwiający uczniom i pracownikom anonimowe zgłaszanie przypadków przemocy i zastraszania. Może to być w formie papierowych formularzy i bezpiecznego miejsca do ich pozostawienia lub w formie elektronicznej. Należy wyznaczyć osobę odpowiedzialną za przeglądanie i badanie tych zgłoszeń oraz sposób zapewnienia poufności otrzymanych danych. Ważne jest, aby upewnić się, że wszyscy członkowie społeczności szkolnej są świadomi tego, jak korzystać z tego mechanizmu i jak będą traktowane otrzymane zgłoszenia. Ważne jest również, aby przekazać, że bezpieczne środowisko szkolne jest obowiązkiem każdego członka społeczności szkolnej, a zgłaszanie przemocy i nękania jest niezwykle ważnym obowiązkiem każdego członka społeczności.
- Zapewnienie poufności informacji o przypadkach przemocy.
Podczas pracy nad zapobieganiem przemocy, analizą danych i ankietami dane osobowe osób, które doświadczyły przemocy, dopuściły się przemocy lub zgłosiły przemoc, muszą pozostać poufne.
Należy pamiętać, że przemocy i zastraszania w środowisku szkolnym doświadczają nie tylko uczniowie, ale także pracownicy szkoły.
Pracując nad zapobieganiem przemocy ze względu na płeć w szkole, nie możemy zapominać, że dorośli są również narażeni na przemoc ze względu na płeć w domu, w miejscu pracy i w przestrzeni publicznej. Wiedząc, że 55% kobiet i dziewcząt w wieku 15 lat i starszych było molestowanych seksualnie przynajmniej raz w życiu, a według danych z 2019 r. jedna na cztery (25%) kobiety na Litwie doświadczyła lub doświadcza przemocy domowej, musimy przyznać, że w prawie każdej szkole mogą być osoby, które są lub były narażone na przemoc ze względu na płeć. Nie należy wykluczać, że molestowanie seksualne lub przemoc psychiczna może mieć miejsce wśród pracowników szkoły i należy rozważyć, czy pracownicy szkoły mają dostęp do anonimowych mechanizmów zgłaszania.
